قـلــــب تپنده هـتــــــل

فرانت آفیس ، عضو خستگی ناپذیر اماکن اقامتی را دریابید

فرانت‌آفیس قلب هتل است. اولین مکان ملاقات مدیر هتل با پرسنل هتل و اولین مکان ملاقات میهمان و بازرسین با یک مسئول هتلی است. این بخش باید نزدیک‌ترین مکان به آسانسور باشد تا بتوان وسایل میهمان را به راحتی جابجا نمود و به شکلی نامحسوس رفت‌و‌آمد آنان را کنترل کرد. فروش و رزرو اتاق، تغییر و لغو کردن رزرواسيون، پیگیری امور مالی، اقامت میهمان، امنیت میهمان‌ها همگی وظایف کارمند فرانت آفیس است.
یکی از ديگر وظایف او Marketing است چون با تلاش او فروش اتاق‌های هتل افزایش می‌یابد. آنان به این دلیل که بر تمام قوانین و دستورالعمل‌های هتل اشراف دارند، عموما شنونده انتقادات و پیشنهادات مسافران نیز می‌باشند. کارمند فرانت‌آفیس باید با سایر بخش‌ها نیز هماهنگ باشد. این كارمندان باید اونیفورم شیک و تمیز با پیراهن سفید به تن داشته باشند. ضمن اينكه باید دارای روابط‌عمومی بالا و قدرت تصمیم‌گیری سریع بوده و حداقل آشنایی به زبان انگلیسی را نیز داشته باشند.
فرانت آفیس بر حسب مقیاس هتل دارای قسمت‌های زیر می‌باشد:
۱. رزرواسیون RES:
این قسمت زیر مجموعه فرانت‌آفیس بوده و دریافت‏، توزیع و رزرو اتاق از طریق نامه، فکس، تلفن، ایمیل و ملاقات حضوری در آن انجام می‌شود. این قسمت در هتل معمولاً دارای یک سرپرست است که زیر نظر مدیر فرانت آفیس انجام وظیفه می‌نماید. انواع مراجعین به این بخش غالبا:
۱-1- مسافرینی هستند که بدون برنامه قبلی سفر می‌كنند و مسافرین بدون رزرو نامیده می‌شوند. اما برخی دیگر دور‌اندیش‌تر بوده و ورود خود را به هتل حتی یک روز قبل از موعد مقرر به واحد رزرواسیون  اعلام می‌کنند.
۲-1-نامه‌نگاری می‌کنند. از روزگاران قدیم تاکنون یکی از مطمئن‌ترین روش های رزرو، نامه‌نگاری بوده است‎ اما این روش به تدریج درحال منسوخ شدن است. مزایای روش نامه‌نگاری شفاف بودن و دائمی بودن آن است. همین نامه‏‏، سند معتبری است که مشتری می‌تواند به استناد آن خسارات احتمالی خود را دریافت نماید.
۳-1-تلفن می‌زنند: رزرو تلفنی خیلی سریع و راحت می‌باشد اما ضعف آن نبودن توافق‌نامه است. هرچند که هتل می‌تواند صدای مسافر را ضبط كند.
۴-1- فکس(نمابر) می‌فرستند. از سی‌سال قبل تا کنون این روش رایج شده است. مزیت این روش داشتن یک سند معتبر است. همچنین میهمان می‌تواند ظرف مدتی کوتاه درخواست کتبی خود را به هتلی در قاره دیگر بفرستد.
۵-1- از اینترنت استفاده می‌کنند. با آمدن این روش سایر روش‌ها تحت‌الشعاع قرارگرفته‌اند؛ به نحوی که میهمان یا آژانس مسافرتی با رایانه شخصی جزییات Check In و Check out خود را از این طریق به هتل اعلام می‌نماید. امروزه در موارد خاص امضای الکترونیک مورد پذیرش قانونگذار می‌باشد.
لیست ميهمانان بد سابقه که هتل تمایلی به پذیرش مجدد آن‌ها ندارد، باید به سهولت در دسترس باشد اما باید برای میهمانان قابل دستیابی نباشد.
۲. رسپشن REC:
پس از آنکه رزرواسیون، لیست رزرو را تکمیل کرد کار پذیرشگر شروع می‌شود. اگر استاندارد کار پذیرش را ۲۴ ساعته در نظر بگیریم این کار را معمولاً به صورت سه شیفته انجام می‌شود. وظیفه اولیه سرپرست پذیرش به محض شروع کار در شیفت صبح، بررسی دقیق همه رزروهای روز و بلوکه کردن اتاق‌ها مطابق با نیاز‌های میهمان می‌باشد؛ ضروری است که سرپرست این قسمت اطلاعاتی نیز در مورد میهمانانCIP وVIP، نحوه پیش‌پرداخت‌ها، نوع پرداخت‌ها و تفکیک هزینه‌‌ها کسب کرده به کارمندانش ابلاغ نماید.
۳. اطلاعات INF:
معمولاً در هتل‌ها وظیفه گرفتن و تحویل کلید اتاق‌ها به‌عهده این قسمت است. امروزه پرسنل این قسمت باید اطلاعات دقیقی از اماکن دیدنی و آدرس دقیق مراکز تجاری شهر خود داشته باشند تا بتوانند میهمانان را به درستی راهنمایی کنند. کارهای مربوط به بلیط میهمان، گشت داخلی، ارائه نقشه و دادن اطلاعات گردشگري به عهده این قسمت می‌باشد.
۴. تلفنخانه TEL:
این قسمت که مستقیماً زیر نظر فرانت‌آفیس قرار دارد باید از کارکنانی بهره ببرد که دارای صدای خوب و فن‌بیان قوی هستند تا بتوانند درخواست‌های مشتریان را در خصوص رزرو اتاق‌، غذا و نوشابه به خوبی به قسمت‌های مخصوص خودشان ارتباط دهند.
۵. صندوق CASH:
میهمانان به هنگام تسویه حساب به این قسمت مراجعه می‌نمایند و پس از تسویه حساب (Check out) نقدی و یا با کارت اعتباری معتبر، کارت پذیرش R. C توسط صندوقدار (Cashier)  به واحد پذیرش عودت داده می‌شود که از آن پس به محض تسویه صورتحساب میهمان، وی دیگر نمی‌تواند سرویسی دریافت نماید چون اتاق بسته شده و نام میهمان از لیست میهمانان مقیم خارج گردیده است.
۶. چمدان‌بر‌ها Bell boys و رانردورمن‌ها:
Runner کسی است که به طرف ماشین مسافر می‌رود و درب خودرو را باز می‌کند و از میهمان استقبال می‌کند و Bell boy کسی است که کلید و چرخی که چمدان بر روی آن قرار دارد را به سمت آسانسور می‌برد و میهمان را بطرف اتاقش راهنمایی می‌نماید. سرپرست این قسمت نیز Bell Capitan است که مستقیماً زیر نظر مدیر فرانت آفیس انجام وظیفه می‌کند. در خصوص چگونگی هدایت میهمان از پذیرش به اتاق شیوه‌های گوناگونی بکار می‌رود.
یکی از این شیوه‌ها استفاده از بل‌بوی است که میهمان را به اتاقش همراهی کند و کلید اتاق و کارت خوش آمدگویی را با خود بياورد. وي پس از نشان‌دادن راه و طبقه اتاق مورد‌نظر، درب اتاق را باز كرده‏‏، چراغ‌ها را روشن مي‌كند و تمام تسهیلات موجود از قبیل تهویه مطبوع، رادیو و تلویزیون‏‏‏، تلفن و سایر موارد را پس از چك‌كردن، به میهمان نشان مي‌دهد و در آخر مي‌‌گويد که در صورت نیاز با کمال میل آماده خدمت است. پرسش از میهمان باید بسیار مودبانه باشد، چون میهمان از راه رسیده و ممکن است خسته باشد و نیازی به توضیحات اضافی نداشته باشد.
نکاتی که در بالا به آن اشاره شد تمام مطالب چگونگی رضایت میهمان نیست و بستگی به ابتکار و خلاقیت کارکنان دارد، به هر حال نکته مهم اینجاست که باید از میهمان به گرمی استقبال کرد.

     سید امید آقامیری،
 مدير هتل صخره‌اي كندوان

خط قرمزهایی برای پرسنل غذا و نوشابه

رعایت اصول بهداشت فردی و محیطی توسط کارکنان بخش غذا و نوشابه در حفظ سلامت میهمانان و پرسنل هتل‌ها نقش اساسی دارد و تمامی عوامل بخش غذا و نوشابه از کارکنان گرفته تا مدیران و بازرسین بهداشت اذعان دارند که رفتارهای بهداشتی جزء لاینفک حرفه غذا و نوشابه است.
لذا شاغلین این بخش باید در کنار اطلاعات حرفه‌ای شغل خود، اطلاعات بهداشتی خود را نیز ارتقاء دهند. بعنوان مثال یک سرآشپز کاملا حرفه‌ای را نمی‌توان با روپوش کثیف، بدون کلاه و دستکش و با موهای بلند تصور کرد یا یک میزبان حرفه‌ای را هیچگاه نمي‌شود با دندان‌های جرم‌گرفته و با یقه کثیف تصور كرد. وي باید فردی مرتب و تمیز باشد که تمیزی و پاکیزگی را به شما القاء نماید.
اما متاسفانه در عمل، برخی از مدیران غذا و نوشابه و بازرسین بهداشت از رفتارهای غیر بهداشتی برخی پرسنل این بخش شکایت دارند.
نتایج بررسی و مصاحبه با افرادی که اخلاق حرفه‌ای و بهداشتی را رعایت نمی‌کنند، نشان می‌دهد که این عملکرد غیرحرفه‌ای و غیراخلاقی ریشه در علل ذیل دارد:
۱ – نارضایتی از محیط کار
عوامل متعددی در محیط کار موجب بروز نارضایتی در پرسنل می‌گردد و این نارضایتی موجب بروز رفتارهای ناسازگارانه در محیط کار است. تا جاییکه پرسنل ناراضی دست به اعمال مخرب در محیط کار می‌زنند. یکی از روش‌های آسان تخریب در محیط کار، بی‌توجهی به وظایف بهداشتی است.
مهم‌ترین عوامل بروز این نارضایتی عبارتند از:
۱-۱ توجه مدیران به تأمین نیازهاى نخستین (فیزیولوژیکى و ایمنى) و عدم توجه به نیازهاى اجتماعى و روانى و کوتاهی در ایجاد و پرورش خودشکوفایى پرسنل که به موجب آن، احساس محرومیت بروز کرده و در ‌‌نهایت به تعارض و ناسازگارى بین کارکنان و سازمان منتهی مى‌شود.
2-1 عدم توجه به عوامل انگیزشى و سعى مدیران در برآورده‌کردن نیازهاى سطح پایین کارکنان که در عملکرد مثبت افراد نقشی ندارد.
3-1 بی‌عدالتی در پرداخت حق‌الزحمه‌ها:
پژوهش‌هاى به عمل‌آمده نشان مى‌دهد که وقتی افراد احساس می‌کنند که حقوقشان با میزان تلاششان هماهنگ نیست از میزان تلاش خود می‌کاهند.
4-1 عدم وجود سیستم تشویقی مناسب درباره پرسنل خلاق.
5-1 ترفیع بدون در نظر گرفتن شایستگی افراد و بر اساس روابط دوستی و فامیلی.
6-1 استخدام افراد بی‌صلاحیت.
7-1 عدم ارزیابی از عملکرد پرسنل بعبارتی یکسان بودن کلیه پرسنل از دید مدیران چه پرسنل کم‌کار و چه پرسنل خلاق و وظیفه شناس.
۲– نداشتن روحیه آموزش‌پذیری و مقاومت در برابر اهداف سازمانی
برخی از شاغلین بطور اتوماتیک در برابر تغییرات و اهداف سازمانی مقاومت می‌‌نمایند و این عامل ریشه در فرهنگ و اخلاق این افراد دارد. چنین افرادی در بین خانواده خود نیز روحیه جمع ستیزی و مخالفت با اطرافیان داشته و در مقابل هر عامل مثبت یا منفی جبهه‌گیری می‌نمایند.
اما مدیران جهت مقابله با چنین افرادی و چنین رفتارهایی چه سیاستی را باید پیش بگیرند؟
الف - پیشنهاد می‌شود در وهله اول بدنبال جواب این سوالات در محیط کار خود بگردید:
چرا برخی پرسنل شما کم کار هستند؟ آیا ایشان به شغل خود بی‌علاقه هستند؟ آیا به اندازه کافی آموزش ندیده‌اند؟ تا کنون چه برنامه‌هایی برای تقویت روحیه و حس وظیفه‌شناسی آن‌ها انجام داده‌اید؟ آیا هیچ وقت عملکرد تک‌تک آن‌ها را ارزیابی نموده و افراد خلاق و پرکار را شناسایی کرده‌اید؟ آیا میزان حقوق پرداختی شما با میزان کار ایشان هماهنگی دارد؟ آیا از حفظ حرمت و شخصیت افراد توسط خود و مدیرانتان نسبت به پرسنل اطمینان دارید؟ و بسیاری سوالات دیگر که جستجوی پاسخ این سوالات کمک شایانی به حل مسئله می‌نماید.
ب- مطالعات آسیب‌شناسی درباره رفتارسازمانی پرسنل نشان داده که روش‌های ذیل بعنوان پیشگیری و درمان تضادهای رفتاری پرسنل علی‌الخصوص در رفتارهای غیر بهداشتی موثر است:
۱– آموزش و یادآوری مستمر وظایف بهداشتی.
۲– ارزیابی عملکرد بهداشتی پرسنل و ایجاد سیستم تشویق و تنبیه مناسب.
لازم به ذکر است که یک ارزیابی موثر باید در ‌‌نهایت به یک اقدام تشویقی یا تنبیهی از سوی مدیریت منتهی شود در غیر اینصورت هیچ اثری در عملکرد پرسنل نخواهد داشت.
۳- ایجاد سیستم ارزیابی اولیه در زمان استخدام پرسنل و استفاده از تست‌های روان‌شناسی بمنظور جلوگیری از استخدام افرادی که روحیه مشارکت جمعی نداشته و اعتقادی به اصول بهداشتی ندارند.
لازم به ذکر است تهیه چنین تست‌ها‌یی در تخصص روان‌شناسان می‌باشد اما در صورت عدم دسترسی به متخصصین می‌توانید با تهیه چک‌لیستی از ظاهر افراد جویای کار و مصاحبه با ایشان افراد بهتری را جهت مشاغل بهداشتی و غذایی انتخاب نمایید.
لباس و نحوه پوشش فرد تا حد زیادی نشان‌دهنده شخصیت فرد خواهد بود و می‌توان ادعا نمود که افراد ژولیده که به تمیزی لباس خود اهمیت نمی‌دهند، در محیط کار نیز بی‌نظم هستند و به پاکیزگی اونیفورم خود اهمیت نخواهند داد یا فردی که به بهداشت فردی اهمیت نمی‌دهد از درخشندگی یا عدم درخشندگی دندان‌هایش به عنوان مثال، قابل شناسایی است.
۴– ایجاد انگیزه‌های فیزیکی، اجتماعی و روانی مانند برقراری رابطه عاطفی با پرسنل ضمن حفظ حرمت جایگاه مدیران و تامین تسهیلات رفاهی جهت پرسنل. گاه انجام یک دوره معاینه و آزمایشات پزشکی می‌تواند انگیزه کاری پرسنل را تا حد زیادی افزایش دهد و اثبات نماید که شما تا چه حد برای سلامت پرسنلتان اهمیت قائل هستید.
۵– پرهیز از ترفیع و ارتقای افراد بی‌صلاحیت در محیط کار
۶– حفظ حرمت افراد در محیط کار
    محسن صلحی ایرد موسی
کار‌شناس بهداشت هتل کوثر تهران

استانداردهاي ايمن‌سازي هتل در برابر زلزله

     بهار رضایی

احداث و ساخت هتل یا هر بنا، باید به صورتی باشد که هنگام وقوع زلزله، زیان‌های مالی به حداقل ممکن کاهش یافته و ساختمان غیرقابل استفاده نشود. در ساخت هتل، عواملی مثل کم بودن شیب زمین، بالا بودن سختی زمین، اسکلت‌بندی محکم و اصولی، نقشه متقارن ساختمان و کیفیت مصالح، در ایمنی آینده بنا تاثیر به‌سزايي دارد؛ لذا شناخت و رعایت استانداردها پیش از ساخت هتل ضروری است.
به گفته خسرو ایرانپور-رییس جامعه هتلداران ایران، استانداردهای کمی و کیفی در تمام دنیا شامل دستورالعمل‌هایی است که  با مشارکت کلیه صاحب‌نظران و ذی‌نفعان، تدوین و به واسطه سیاست‌گذاری دولت‌ها، نظارت‌های مکرر هتلداران (خودنظارتی) و نظارت مضاعف مراجع ذی‌صلاح و تشکل‌ها اعمال می‌شود.
برخی موارد مندرج در استانداردها به شرح زیر است:
۱-ضوابط مهندسی و معماری تحت عنوان ایجاد، اصلاح، تکمیل و درجه بندی. مطابق با این اصل، مواردی از قبیل تعبیه سیستم اطفاء‌حریق، پله فرار، رمپ، آسانسور و مقاوم‌سازی سازه‌ها در برابر حوادثی مثل زلزله اجبار‌ی است.
۲-استانداردهای کیفی classification تحت عنوان بهره‌برداری است که در آن، خودارزیابی مداوم محصولات، تجهیزات، موارد ایمنی و بهداشت به منظور ارائه خدمات بهتر از ضروريات است. در کشور ما به دلیل زلزله‌خیز بودن،  تمام سازه‌های ساختمانی مشمول اجرای اجباری استاندارد هستند و سازمان نظام مهندسی و سازمان ملی استاندارد هم اکنون انعقاد تفاهم‌نامه‌ای درخصوص همکاری برای نظارت بر اجرای این استانداردها در دستور کار دارند که این نظارت بر اساس استاندارد ملی شماره ۲۸۰۰ و به منظور مقاومت کلیه ساختمان‌ها در برابر زلزله انجام خواهد شد. استانداردهای خدماتی هم  بخشی از الزامات در خصوص اطلاع رسانی از طرق مختلف مانند تابلوهای راهنما و سایر خدمات در هتل‌ها برای حفاظت هر چه بیشتر جان ساکنان هنگام وقوع زلزله را پوشش می‌دهند. قابل ذکر است که استاندارد‌های ایمنی حداقل الزامات را بیان می‌کنند و استفاده از آنها در کنار انواع استانداردهای دیگر که اجرای آنها اجباری نبوده و تشویقی است، می‌تواند کیفیت خدمات هتل‌ها را بهبود بسیار بخشد.

   استانداردها از كجا مي‌آيند؟
استانداردهای گردشگری در زمینه تاسیسات، تجهیزات یا خدمات متفاوت هستند. استانداردهای تاسیسات و تجهیزات توسط کمیته‌های فنی متشکل از متخصصان و صاحب‌نظران رشته‌های مهندسی و رشته‌های مرتبط با مقوله‌های فوق تدوین می‌گردند و استاندارهای خدمات توسط کمیته‌های فنی خدمات تهیه می‌شوند. به گفته هنسا قادري، دبيركميته متناظرسازي خدمات گردشگري، منبع اکثر این استانداردها، استانداردهای بین‌المللی معتبر مانند استانداردهای سازمان بین‌المللی استانداردISO  است که در حال حاضر کمیته متناظر استانداردسازی خدمات گردشگری (TC228) در کشور در خصوص تدوین استانداردهای ملی خدمات گردشگری بر اساس این منابع بین‌المللی فعالیت می‌کند.
   کمیته متناظر استانداردسازی خدمات گردشگري
این کمیته نقطه نظرات ملی را به سازمان ISO  اعلام و با توجیهات منطقی آنها را در استانداردهای بین‌المللی ثبت می‌کند تا بومی‌سازی و اجرای آنها در کشور علاوه بر حفظ ماهیت بین‌المللی، آسان و امکان‌پذیر باشد.
   استاندارد ملي ايراني
استاندارد ملی ایران به شماره 14107 با عنوان حفاظت و ایمنی در هتل ها، از جمله استانداردهای تدوین شده توسط اعضای کمیته متناظر استانداردسازی خدمات گردشگري است که در سال جاری تدوین شده و نمایندگان سازمان‌های مرتبط کشوری از جمله جامعه هتلداران ایران در جلسات تدوین این استاندارد حضور داشته و نقطه نظرات خود را اعمال كرده‌اند.
28 استاندارد دیگر از جمله استانداردهای تاسیسات برقی، وسایل گرمایشی و سرمایشی، آسانسورها، استانداردهای مرتبط با آتش نشانی و سایر استانداردها در بخش مراجع الزامی این استاندارد معرفی شده‌اند.

   آسیب پذیری هتل‌های ایران
میزان آسیب‌پذیری هتل‌های ایران در مقابل زلزله به ميزان اعمال ضوابط الزامی استانداردهای ساخت و استانداردهای خدمات بستگی دارد و در مورد سازه‌های مختلف، متفاوت است. عامل مهم تشخیص میزان ایمنی هتل‌ها عبارتند از اینکه اولا همه استاندارد‌ها یا تنها بعضی از آن‌ها رعایت شده باشد و ثانيا اينكه آیا بر اساس تاکید سرمایه‌گذاران، استاندارد‌های ساخت، بالا‌تر از کف و در حد مطلوب به کار گرفته شده یا نه.
در هر حال می‌توان گفت که سرمایه‌گذاران و سازمان‌های متولی و ارگان‌های ذیربط در کشور، مایل هستند که سازه‌ها و مخصوصا اماکن عمومی و در نگاه جزیی‌تر، تاسیسات اقامتی حداقل آسیب‌پذیری را در مقابل زلزله داشته باشند تا در مو قع بروزخطر، جان مردم کمتر در مخاطره بیفتد.

   ضـوابـط سـازمـان میـراث فرهنگی، صنايع دستي و گردشگری
این سازمان مطابق با آیین‌نامه، هتلداران را موظف می‌کند که تمام اصول ایمنی را رعایت کنند و پیش از تصویب نقشه‌ها این ضوابط را به سازمان اعلام کنند اما از آنجا که پروانه ساختمان را این سازمان صادر نمی‌کند، وظیفه سایر سازمان‌هاست که بر اجباری بودن یا نبودن استاندارد‌ها نظارت کنند. سازمان تنها با نظارت‌هایی که بر نحوه ارائه سرویس‌ها دارد، اینگونه تمهیدات را مورد ارزيابي دقیق قرار می‌دهد. با توجه به اینکه درجه‌بندی هتل‌ها را سازمان نظارت و اجرا می‌نماید، اعمال این ضوابط، نقش تايين‌كننده‌اي در رتبه‌بندی هتل‌ها دارد.

   زمان اعمال استانداردها  در سازه
به گفته دكتر ایرانپور، مقاوم‌سازی با نظارت مهندس ناظر در هنگام ساخت اعمال می‌گردد.
براي هتل‌هایی که بر اساس ضوابط معماری و ساخت در سال ۱۳۴۶ احداث شده‌اند، با نظر آتش‌نشانی و سایر ارگان‌های ذیربط، نحوه اعمال ضوابطی که هنگام وقوع زلزله باید رعایت شود، آموزش داده شده و رعایت آن‌ها مورد تاکید قرار می‌گیرد.
در این راستا سازمان میراث فرهنگی، صنايع دستي و گردشگری خود، مجري و ناظر بر اعمال استانداردهاست.

   مدیران هتل‌ها اطلاع رسانی کنند
مدیران، بر مبنای دستورالعمل‌های دقیق بايد به میهمانان اطاع‌رساني كنند. موقعیت جغرافیایی هر اتاق با اتاق دیگر و هر طبقه با طبقه دیگر تفاوت می‌کند.
هنگام وقوع زلزله ممکن است ميهمان در لابی، آسانسور و سایر مکان‌ها در هتل باشد و از آنجا که هر ميهمان را نمی‌توان در بدو ورود و اقامت در هتل آموزش داد، بايد دستورالعمل‌هاي ايمني را به زبان‌های مختلف تهيه كرد و در اختیار آنان قرارداد.

پرداخت نقره‌جات هتلی

سری هم به انبار ظروف بزنید

در هتل‌های بزرگ و مجلل، انبار ظروف و نقره‌ها، بخش جداگانه‌ای از سایر قسمت‌های واحد سرویس‌دهی محسوب می‌شود اما در هتل‌های کوچک، اصولا این قسمت با انبار آشپزخانه یا قسمت ظرف‌شویی یکی است.

   وسایل
وسایل انبار کمکی باید ظرفیت نگهداری تمام اقلام نقره‌ای و ظروف اضافه را برای تمام غذاهایی که سرو می‌شوند، داشته باشد. برای ضیافت‌های مختلف می‌توان از نقره‌هایی با طرح‌های متنوع استفاده کرد. ظروف نقره بزرگ مانند سینی‌ها، ظروف سوپ‌خوری و گلدان‌ها باید به ترتیب اندازه مرتب شوند. تمام طبقاتی که برای نگهداری ظروف نقره استفاده می‌شوند، باید شامل برچسب‌هایی باشند که مشخص کند، چه ظرفی در کجا قرار گرفته است. این روش دسترسی به ظروف نقره را آسان‌تر می‌کند. در انبار نقره‌ها، نقره‌های سنگین وزن باید در طبقات زیرین قرار بگیرند و نقره‌های سبک در طبقات بالا جای داده شوند. رعایت این نکته مانع از بروز حوادث ناگوار می‌‌شود. تمام قاشق‌ها، چنگال‌ها، کارد‌ها و اشیای کوچک مثل زیرسیگاری، نمکدان، فلفل‌دان، ظروف روغن و سرکه، ظرف کره، و وسایل جزیی مانند شماره میز و گیره منو بهتر است، درون کشویی که از ماهوت پوشیده شده است، نگهداری شوند. استفاده از ماهوت، مانع ایجاد سر و صدا در هنگام باز و بسته شدن کشو شده و همچنین از خش افتادن روی ظروف نقره جلوگیری می‌کند.

    کارکنان
نقره‌ها باید به طور مرتب تمیز و پولیش شوند. همچنین نفرات برای تمیز کردن نقره‌ها باید مشخص باشد. وظیفه مسوول انبار این است که مواظب باشد، نقره‌ها به طور مرتب تمیز شوند. البته باید به نقره‌هایی که زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرند، توجه بیشتری کرد. کارکنان باید همچنین ظرف‌هایی را که شکسته شده‌اند یا احتیاج به تعمیر دارند، کنار بگذارند تا در زمان معین به آن‌ها رسیدگی شود.
مسوول انبار براساس بزرگی هتل می‌تواند افردای را زیر دست خود به کار گمارد. در يك هتل متوسط ممکن است این انبار با قسمت ظرف‌شویی یا مهمان‌داران يكي باشد.

    روش‌های پرداخت نقره‌ها
به طور کلی روش تمیز نگاه داشتن نقره‌ها به اندازه و نوع هتل بستگی دارد. استفاده از ماشین پولیش در هتل‌های بزرگ به صرفه است ولی در هتل‌های کوچک تمیز کردن نقره‌ها با دست آسان‌تر و با صرفه‌تر است.
 روش‌های اصلی پرداخت نقره به شرح زیر هستند:
۱-ماشین پولیش
این ماشین دارای چرخ، شیرایمنی و لوله یا شلنگی است که آب از طریق آن وارد دستگاه می‌شود. بر اساس اندازه ماشین، ممکن است این ماشین دارای محفظه‌های کوچکی باشد که نقره‌ها مطابق اندازه محفظه‌ها درون آن‌ها قرار گیرند.
همچنین می‌توان یک میله را از یک چرخ وارد و از چرخ دیگر خارج کرد. این میله متحرک را از داخل دسته‌های ظروفی مانند فنجان، شیرخوری، قوری و امثال آن رد می‌کنند تا در هنگام روشن بودن ماشین، ظروف نقره‌ تکان نخورند. بازدهی ماشین هنگامی بیشتر می‌شود که از نصف ظرفیت آن استفاده و طبق راهنمای دستگاه، ماده شوینده به آن اضافه شود.
شیوه کار با دستگاه به این صورت است که نقره‌ها را درون دستگاه گذاشته و در آن را محکم می‌بندند. سپس آب را باز می‌کنند. اگر دستگاه به شیر آب وصل نشده باشد، داخل دستگاه را تا جایی که فرچه‌ها کاملا زیر آب قرار بگیرند، با آب پر می‌کنند. در صورتی که دستگاه به شیر آب وصل شده باشد، باید شیر آب را قبل از بستن در آن باز کنید و ماشین را روشن کنید. در این هنگام فرچه‌های فلزی بدون خراشیدن نقره‌ها، کدری آن‌ها را از بین می‌برند. در اینجا ماده شوینده به عنوان نرم‌کننده بین فرچه‌ها و نقره‌ها عمل می‌کند. بعد از این که نقره‌ها را از دستگاه خارج کردید، حتما با آب داغ شسته و با حوله خشک کنید. با استفاده از این روش ظروف نقره برای زمان طولانی در وضعیت مطلوب باقی می‌مانند. برای جلوگیری از زنگ‌زدن فرچه‌ها پس از استفاده، آن‌ها را با آب شست و شو دهید.
 
۲-پولیویت
پولیویت ورقه‌های آلومینیومی مشبک است که برای لعاب دادن و پرداخت کردن از آن‌ها استفاده می‌شود.
ورقه پولیوت را درون لگنی قرار می‌دهیم و سپس سود سوز‌آور (جوش شیرین) به آن اضافه می‌کنیم و آن‌گاه نقره‌ها را به شکلی درون لگن قرار می‌دهیم که حداقل یک قسمت از هر ظرف با ورقه برخورد داشته باشد. سپس به مقدار لازم آب جوش به لگن اضافه می‌کنیم. به صورتی که کاملا سطح تمام نقره‌ها را بپوشاند. بین پولیویت، سود سوزآور، آب جوش و نقره، واکنش شیمیایی صورت می‌گیرد که باعث از بین رفتن کدری ظروف نقره می‌شود. بعد از ۳ یا ۴ دقیقه، نقره‌ها را از لگن خارج می‌کنیم و در لگن دیگری که حاوی آب جوش است، قرار می‌دهیم و آن‌ها را می‌شوییم و پس از آنکه آب آن‌ها گرفته شد، ظروف را با حوله خشک می‌کنیم.
 ۳-پودر فلز
این پودر صورتی رنگ، باید با مقداری الکل صنعتی گازدار مخلوط شود تا خمیر نرمی به وجود آید. استفاده از الکل صنعتی گازدار این مزیت را دارد که وقتی خمیر را روی فلزی می‌مالیم، گاز آن آزاد می‌شود و فلز با ظروف نقره سریع‌تر و آسان‌تر از هنگامی که از الکل صنعتی ساده استفاده می‌کنیم، تمیز می‌شود. در این روش برای از بین بردن کدری نقره، ابتدا خمیر را روی سطح نقره می‌مالیم. پس از مالیدن خمیر ظرف نقره را در جایی قرار می‌دهیم تا خمیر روی نقره خشک شود. پس از خشک شدن، خمیر را با حوله پاک می‌کنیم. توصیه می‌شود، برای برق بیشتر ظروف، پس از پاک کردن خمیر خشک شده، نقره را با آب داغ شست و شو و با حوله خشک کنید.
 برای تمیز کردن نقره‌هایی که دارای کنده‌کاری یا قلم‌زنی هستند، بهتر است برای مالیدن و پاک کردن خمیر درون کنده‌کاری‌های ظرف از مسواک استفاده شود.
البته لازم به یادآوری است که استفاده از این روش وقت زیادی می‌گیرد و آلودگی کار زیاد است.

۴-مایع نقره
برای استفاده از این مایع صورتی رنگ، باید مایع را درون لگن پلاستیکی بریزید. نقره‌هایی را که قرار است، براق شوند، در یک آبکش فلزی قرار دهید وآن را داخل لگن حاوی مایع نقره بگذارید.
مایع باید تمام سطوح نقره را بپوشاند. نقره‌ها را برای زمان کمی درون مایع قرار دهید. پس از خارج کردن ظروف، ابتدا آب آن‌ها را گرفته، سپس با آب گرم بشویید. در آخر با حوله خشک کنید.
این روش نتیجه مطلوبی دارد و سریع‌تر انجام می‌شود ولی از آنجا که یک واکنش شیمیایی بین مایع و نقره صورت می‌گیرد،  برای نقره چندان مطلوب نیست. اما چون سرعت پاک‌کنندگی آن از روش ‌های دیگر بیشتر است، در هتل‌های متوسط از این روش استفاده می‌شود.

      تهمینه صمدی - سحر سلیمیان

Hamadan exported $ 16 million of handicrafts

Handicrafts deputy to Hamadan CHTO announced that, Hamadan province has exported $ 16,870,149 million of handicrafts during the first eight month of current year.’’ Hamadan province has exported $ 16,870,149 million of different types of handicrafts during the first eight month of current year,’’ Behjat Abbasi said.
Pottery and ceramic dishes are among the handicrafts that exported to different parts of the world, she added. France, Sweden, Qatar, Iraq, the Netherlands, Emirate, Turkey, Bulgaria, and Germany have purchased some 2969 tons of pottery from Hamadan, she noted.3615 tons of hand-made glasses, statute, engrave stone and metal objects have been exported to different countries, she stressed.

5 Tips to Stay Safe in Dangerous Countries

Don’t End Up as a Dead Tourist

Traveling isn’t as dangerous as people think. We promise you that. With the standard backpacking trips that people take, you want to go further, you want to really travel, go to places where you’ll be the only foreigner. You have to be a little careful.

1) Be aware of the politics

There’s no need to take a politics degree before you go to a ‘dangerous’ country BUT be sure to have a basic knowledge of what’s going on in the country before you go.
Work out what you can and can’t talk about, and generally use your new found knowledge to avoid any political vibes at all, you’re there for the culture, the sights and the fun NOT as a political activist so steer clear of anything even mildly political

2) Lay off the booze


Some countries just love to drink! But if that country is particularly religiously or politically charged when you’re there, I’d stay away from the booze.
The situation may be quite unstable and a drunk foreigner singing Westlife at the top of his/her voice is not going to help settle things down! There’ll be plenty of time to party on your travels, you can skip a country here or there in the name of safety.

3) Don’t flaunt your (relative) wealth

 I don’t consider myself rich at all but when I’m traveling through Africa, there’s no need for me to unleash my macbook/iphone/kindle at every given opportunity.
Keep them locked away until you’re in your hostel, or at the very least, be discreet.
The last thing you want to do is create a situation for any opportunistic individual to grab your goodies.

4) Respect religion


 If there’s one thing in this world liable to cause offense, it’s religion.
So try to do a bit of research about the religion in the region you’re visiting, learn what’s acceptable and what not, ask people about local habits and don’t infringe on anyone’s religious beliefs.
You’re in their country, so we should respect that and their choices.

5) Be Smart

 
If a country is know to be dangerous, then be smart. If there’s a curfew, heed it. If there’s a lot of crime at night, stay in after sunset.
You know how it goes, don’t be that tourist who stupidly finds themselves in a tricky situation through a couple of bad decisions.
Stay focused and you’ll be fine.

نطنز شهری با تمدن چند هزار ساله

گفتگو با استاد سید حسین اعظم واقفی، شاعر و نویسنده کتاب "میراث فرهنگی نطنز"

«سید حسین اعظم واقفی» نویسنده مجموعه کتاب‌های «میراث فرهنگی نطنز» در ۱۹خرداد سال ۱۳۱۵ متولد و در کوی افوشته شهر نطنز کودکی خود را گذراند. وی برای سپری کردن دوره دبیرستان به علت عدم امکانات ادامه تحصیل برای مقاطع بالا‌تر به تهران مهاجرت کرد. وی تحصیلات عالیه خود را در رشته حقوق قضایی تا مقطع لیسانس در دانشگاه تهران ادامه داد و نیم قرن از زندگی خود را صرف نویسندگی برای تاریخ و میراث فرهنگی نطنز کرد. تلاش استاد واقفی برای حفظ آثار تاریخی و معرفی شهر باستانی نطنز با ۸ هزار سال تاریخ و مورد توجه قرار گرفتن این کتب در بسیاری از کتابخانه‌های دانشگاه‌های مطرح در ایران و سایر نقاط جهان و تجلیل از زحمات این استاد فرهیخته از سوی کتابخانه دانشگاه اکسفورد بیانگر اندیشه‌های بلند و همت والای وی بوده است.

  نازیلا مهدیانی

 چرا نطنز را برای نویسندگی انتخاب کردید؟
از کودکی تا دوره دبیرستان در نطنز زندگی کردم. محل دبستانمان در نزدیکی مسجد جمعه نطنز بود که این مسجد جزو معروف‌ترین آثار تاریخی ایران حتی دنیا و متعلق به دوره غزنوی تا ایلخانان مغول است.
وقت ظهر که می‌رسید، دانش آموزان را برای خواندن نماز به این مسجد می‌بردند و من همیشه نگاهم به آن بنای باشکوه و خطوطی که در جای جای این مسجد نوشته شده بود، می‌افتاد. همیشه با خود فکر می‌کردم که معنا و مفهوم این خطوط در هم پیچیده، چیست؟ بنایی با این عظمت را چه کسی و به چه علتی ساخته است؟
هیچ پاسخی برای سوالاتم نمی‌توانستم پیدا کنم و این سوالات را تا دوران جوانی‌ام هیچگاه از یاد نبردم. در حین مطالعاتم در هر کجا که به موضوعی درباره نطنز اشاره شده بود یادداشت برداری و همه مطالب یادداشت شده را در پرونده‌ای نگهداری می‌کردم.
بدون اینکه فکر کنم روزی از این‌ها استفاده خواهم کرد. تا اینکه نطنز که تا آن زمان بخشی از شهرستان کاشان بود در سال ۱۳۳۶ شهرستان شد و بعد از این اتفاق به علت اینکه هیچ تاریخ مدونی از نطنز وجود نداشت عده‌ای از جوانان نطنز در صدد آن برآمدند که تاریخ نطنز را بنویسند.

 کسانی که به جمع آوری و نگارش تاریخ نطنز مشغول بودند از چه قشری بودند؟
این عده از بومیان نطنز و تحصیل کرده‌های این شهر و از هم سن و سال‌ها و دوستانم بودند که البته بیشتر آن‌ها مقیم تهران و شاغل در ادارات مختلف بودند. آن‌ها به من گفتند که آیا شما راجع به نطنز و اجدادتان چیزی برای گفتن و نوشتن دارید؟ من هم حدود ۲۰ صفحه درباره نطنز برایشان نوشتم و فرستادم و این تنها نوشته ای بود که برای آنان ارسال شده بود لذا از کار دوستانم نتیجه ای حاصل نگردید.
مدتی گذشت و فرماندار وقت نطنز از من درخواست نگارش جزوه‌ای درباره تاریخ نطنز کرد تا این جزوه را چاپ و دراختیار افرادی که به عنوان توریست و یا هر عنوانی به نطنز می‌روند، قرار بدهند. من شروع به تهیه این جزوه کردم که حدود ۳۰ صفحه شد اما ظاهرا به چاپ نرسید اما من کار را‌‌ رها نکردم و به جمع آوری اطلاعات درباره نطنز ادامه دادم.

 از چه سنی جمع آوری اطلاعات درباره نطنز را شروع کردید؟
تقریبا از سن ۱۱ سالگی و یا کمتر شروع به این کار کردم. از اینکه نوشته‌ای از تاریخ نطنز وجود نداشت تاسف می‌خوردم و دنبال چاره‌ای بودم. سال ۱۳۴۸ بود که کتابی با عنوان آثار تاریخی شهرستان کاشان و نطنز به نویسندگی حسن نراقی نویسنده کاشانی منتشر شد. در این کتاب درباره نطنز حدود ۴۰ صفحه مطلب نوشته شده بود که وقتی آن را خواندم متوجه شدم بسیاری از این مطالب با توجه به اطلاعات مستنداتی و مدارکی که داشتم درست نبود.
به هر نحوی که بود نویسنده این کتاب را پیدا و این موضوع را با وی مطرح کردم که چرا تنها ۴۰ صفحه راجع به نطنز در این کتاب نوشته است. وقتی وی را ملاقات کردم گفتم، درباره نطنز موضوعات مختلفی را می‌توان به نگارش درآورد و مطالبی از این ۴۰ صفحه هم با واقعیت انطباق ندارد و به تک تک آن‌ها اشاره کردم.
نراقی نویسنده این کتاب گفت بر چه اساسی مدعی هستید که این مطالب با حقیقت انطباق ندارد؟ پاسخ دادم  وقف‌نامه از جد اعلای خود به نام ((سید حسن حسینی مشهور به سید واقف)) در اختیار داریم که در سال 857 هجری قمری تنظیم شده است و در آن مطالبی از تاریخ نطنز هم درج گردیده و ادعای من بر مبنای نوشته‌های آن وقف‌نامه است.
نراقی بعد از شنیدن سخنانم گفت من از تاریخ نظنز اطلاعی ندارم ولی دکتر لطف‌اله هنرفر کتابی تحت عنوان گنجینه آثار تاریخی استان اصفهان نوشته است که در مطالبی در مورد نطنز هم دیده می‌شود و مطالب کتاب خود را در مورد نطنز از کتاب دکتر هنرفر نقل کرده‌ام. به هنگام نگارش کتاب خود سفری هم به نطنز رفتم و در صحبت با مردم آن جا کسی اطلاعی از تاریخ نطنز نداشت که بتواند بردانسته‌های من بیفزاید.
نراقی مرا تشویق به نگارش کتابی در مورد نطنز نمود. گفتم این کار را باید کسانی که در رشته تاریخ و جغرافیا تحصیلات خود ررا به پایان رسانده‌اند، انجام دهند. گفت آن افراد که تا به حال این کار را نکرده‌اند. در ضمن این اطلاعاتی را که شما دارید آیا کس دیگری هم از آن خبر دارد؟ که پاسخ من منفی بود. گفت به هر صورت اگر شما هم اطلاعات خود را در کتابی ننویسید بعد از شما فراموش خواهد شد. لذا اگر فقط چند صفحه بنویسید بهتر از ننوشتن است.

 بالاخره توانستید خود را مجاب به نویسندگی کنید؟
پس از مدتی اندیشیدن بالاخره تصمیم به نگارش کتابی در مورد نطنز گرفتم و از سال 1350 این کار را آغاز کردم. نخست فیش‌های جمع آوری شده را مرتب کرده و آن‌ها را مطالعه نمودم. سپس مسافرت به جای جای نطنز را برای دیدن آثار تاریخی آن، گفتگو با مردم برای آگاهی از آداب و رسوم و جمع آوری اسناد تاریخی، شروع کردم و این سفرها بارها و بارها تکرار شد. در این سفرها، یادداشت برداری، نوشتن مطالب، عکاسی و کلیه امور مربوطه را خود انجام دادم در حالی که قبل از آن با این امور آشنایی نداشتم.
وقت زیادی بر این کار نهاده شد. مدت هشت سال فقط صرف باز خوانی اسناد شد و چندین سال نیز برای مطالعه کتاب‌های نگارش یافته در مورد آثار باستانی و تاریخی طی شد.

 در مدت انجام تحقیقات و نگارش، هزینه‌های مربوطه را از کجا تامین می‌کردید؟
هزینه چاپ اولین کتاب را سازمان میراث فرهنگی و چهار جلد آن را انجمن آثار و مفاخز فرهنگی پرداخت نمود و من فقط حق التالیفی دریافت کردم ولی سایر هزینه را خود پرداخت نمودم.

 کتاب را چطور به نگارش درآوردید؟
در نگارش کتاب حساسیت زیادی به خرج دادم زیرا نمی‌خواستم مطلبی را از قلم بیندازم در ثانی سعی بر آن داشتم که نوشته‌ها با واقعیت انطباق داشته باشد.
بدین منظور یادداشت‌ها و نوشته‌ها و اسناد را در کف اطاق بزرگی به ترتیب چیده بودم تا به هنگام نیاز دسترسی به آنها آسان باشد.
در نگارش کتاب با توجه به کتاب‌های زیادی که در زمینه آثار تاریخی مطالعه کرده بودم، سبک نگارش جدیدی را به کار بردم. بدین ترتیب که نخست آثار باستانی و تاریخی، سپس اسناد تاریخی و آن گاه آداب و سنت‌های هر شهر و روستا را به نگارش درآوردم. آن هم هر منطقه‌ای از نطنز به طور جداگانه نوشته شد و نام کتاب ها را (( میراث فرهنگی نطنز)) نهادم.

 اولین کتاب میراث فرهنگی نطنز در چه سالی چاپ شد و کتاب‌ها مجموعا چند جلد است؟
اولین جلد از این مجموعه در سال 1374 توسط سازمان میراث فرهنگی چاپ و منتشر شد مربوط است به مرکز شهر نطنز در مورد چاپ بقیه جلدهای اقدامی ننمود. بعد از آن با انجمن آثار و مفاخز فرهنگی آشنا شدم. در آن زمان آقای دکتر حاج سید جوادی ريیس هیات مدیره انجمن بود. در ملاقات با ایشان گفت، من جلد اول کتاب شما را که چاپ و منتشر شده مطالعه کردم. کتابی است در خور توجه و بر این مبنا انجمن بقیه جلدهای کتاب شما را چاپ خواهد کرد که این مذاکره منجر به تنظیم قراردادی فیمابین شد. ولی جابجایی روسای هیات مدیره انجمن باعث تعویق چاپ کتاب‌ها شد و بالاخره در سال 1379، انجمن آثار و مفاخر نخستین جلد را چاپ و منتشر کرد.
این جلد شامل آثار تاریخی، اسناد تاریخی، آداب و سنت‌های کوی‌های افوشته، رهن، وشوشاد، سرشک، مزیدآباد، ریسه و کندز می‌باشد که مهمترین سند تاریخی نطنز یعنی وقف‌نامه سید حسن حسینی مشهور به سید واقف تنظیمی به سال 857 هجری قمری که خوشبختانه اصل آن موجود است، در این کتاب درج و مشروحا از آن سخن رفته است که بحث پیرامون آثار و اسناد و آداب سنن هریک، موضوع مقاله جداگانه است.
دومین جلد منتشره توسط انجمن آثار و مفاخر، زندگی‌نامه مشاهیر و فرهیختگان نطنز از گذشته‌های دور تا سال 1300 شمسی است و بخش دوم این کتاب که زندگی‌نامه مشاهیر نطنز از سال 1300 شمسی به بعد است، توسط این جانب چاپ و منتشر شد.
سومین جلدی که توسط انجمن آثار و مفاخر در سال 1384 چاپ شده مربوط به منطقه با درود نطنز یعنی شهرهای بادرود و خالدآباد و دهستان کرکس می‌باشد که در آن از منطقه باستانی اریسمان و چند محوطه باستانی دیگر، آثار تاریخی و اسناد و آداب و سنن آن دو شهر، از امامزادگان آقای علی عباس و محمد (ع) و قلعه کرشاهی یا دژ جنگی نایب حسین کاشی یاغی اواخر دوره قاجار و در منطقه دهستان کرکس از امامزاده سلطان حسین (ع) فرزند امام دهم (ع) و عموی امام زمان و آثار تاریخی روستای تاج آباد و کاخ عباس آباد از زمان صفویه و قلعه وشاق بر فراز قله‌ای از رشته‌های کوه کرکس، از زمان سلجوقیان که بعدها این مکان صعب العبور به دست فرقه اسماعیلیه افتاد و در آن تأسیساتی ایجاد کردند و همچنین از کاخ و کبوتر خانه (برج کبوتر) رحمت آباد و آثار باستانی و تاریخی روستای میلاجرد یاد شده است.
چهارمین جلد که به سال 1386 چاپ و منتشر شد، مربوط است به منطقه برزرود نطنز که در آن از آثار تاریخی و آداب و سنت های شگفت‌انگیز روستای زیبای ابیانه و روستاهای برز، کمجان، هنجن، بیدهند و فریزهند یاد شده است.
پنجمین جلد مدت سه سال است که در انجمن آثار و مفاخر در انتظار نوبت چاپ می‌باشد، این کتاب مربوط به آثار تاریخی، اسناد و آداب سنت‌های منطقه طرق رود، روستاهای کلهرود و سُه و جوشقان و شهر قمصر می‌باشد.
در این کتاب از قلعه طرق مربوط به زمان اشکانیان و همزمان با ارگ تاریخی بم، مسجد جامع طرق از دورده ایلخانان مغول، غار شگفت‌انگیز چاه وزمه در روستای کلهرود که طول آن حدود سه کیلومتر است و بسیار آثار قابل توجه دیگر یاد شده است.

 به جلد هشتم اشاره ای نکردید...
هشتمین جلد کتاب تالیفی این جانب به نام ((در گذرگاه زندگی است)) که حدود 1200 صفحه آن به نگارش در آمده و هنوز ادامه دارد. این کتاب شامل خاطرات زندگی و رویدادهای مهم نطنز که خود شاهد و ناظر و یا عامل آن‌ها بوده‌ام می‌باشد و تا رویدادهای سال 1386 به نگارش درآمده است.
اشعاری نیز سروده‌ام که با جمع‌آوری آن‌ها، در صورت امکان به چاپ این اشعار اقدام خواهم نمود.
در سال 1354 که توفیق زیارت حرمین شریفین و انجام مناسک حج را پیدا کردم، در آن سال آتش سوزی مهیبی در منا اتفاق افتاد.
که رویدادهای این سفر را نیز در کتابی به نام (( خاطرات سفر حج)) به نگارش درآورده‌ام.
در سال 1389 نیز اشعاری در مورد حادثه جان سوز و شگفت انگیز کربلا و شهادت حضرت سید الشهدا و یاران آن حضرت سرودم که در کتابی به نام «حرکت کاروان نور از مکه به کربلا و از کربلا تا ابدیت» چاپ و منتشر شد.

 آیا تا به حال فکر کرده‌اید که وقف‌نامه را به موزه تحویل دهید؟
این سند به شخصی تعلق ندارد بلکه مربوط به یک طایفه است و زمانی که پدرم سید ابوالقاسم اعظم واقفی امام جمعه نطنز متولی موقوفات سید حسن حسینی (سید واقف) بود، وقفنامه در نزد این متولی بود بعد از فوت پدرم وقفنامه به سید مهدی امامزاده واقفی متولی بعدی تحویل شد و پس از او فرزندش حاج سید معین الدین امامزاده واقفی متولی شد و اسناد موقوقه از جمله وقفنامه به او تحویل گردید. ولی پس از فوت متولی اخیر الذکر چون هیچ فردی از سادات واقفی عهده دار امر تولیت نشد، این وقفنامه هنوز در نزد همسر حاج سید معین الدین می باشد و احتمالاً با موافقت هیئتی از سادات واقفی در صندوق امانات یکی از بانک های معتبر سپرده خواهد شد تا چنانچه روزی موزه ای واجد شرایط در نطنز تأسیس شود این سند به آن موزه منتقل شود.

 نظر شما درباره سفر به نطنز چیست؟
اصولاً گردشگران اعم از ایرانی و خارجی از دیدن آثار تاریخی لذت می برند. ایرانی‌ها این آثار را به دیده میراث نیاکان خود می‌نگرند و گردشگران خارجی آن‌ها را گنجینه‌هایی از تمدن درخشان ایران در سده‌های گذشته می‌دانند. آثاری که در کشور خودشان وجود ندارد و یا کمتر دیده می‌شود و نطنز با پیشینه تمدنی هشت هزار ساله و داشتن آثار باستانی و تاریخی فراوان در جای جای آن دیدار از این آثار برای هر دو گروه یاد شده جالب و لذت‌آور می‌باشد. مجموعه این آثار افزون بر 1600 بوده و اهم آن‌ها عبارتند از:
آثار باستانی محوطه‌های اریسمان، هل آباد، میلاجرد، اسفیدان، قلعه شکاکی در روستای ابیانه و قلعه‌های پل، پل همونه و نزاتون در آن روستا و تعدادی آثار دیگر. آثار تاریخی پیش از اسلام، چون قلعه طرق که همزمان با ارگ بم می‌باشد از زمان اشکانی، دژ رباط سنگ یا معین‌آباد و آتشکده نطنز و آتشکده ابیانه و قلعه رباط سلطان از زمان ساسانی.
آثار تاریخی دوره اسلامی، مسجد میر از دوره سلجوقی، مجموعه شگفت‌انگیز مسجد جمعه از دوره غزنوی و دیلمی تا ایلخانان مغول، قلعه و شاق بر فراز قله‌ای صعب العبور از رشته‌های کوه کرکس که بعدها از پایگاه‌های مهم فرقه اسماعیلیه شده است، از زمان سلجوقی، مسجد جامع کوی سرشک و مسجد جامع روستای طرق از دوره ایلخانی، مجموعه آثار تاریخی کوی افوشته از دوره گورکانی و صفویه و قاجاریه.
گنبد باز برفراز قله کوهی در جنوب غربی شهر نطنز، باقی مانده کاخ شاهوردی بیک خلیفه، کاروانسرای میرابوالمعالی مشهور به قلعه کوهاب، کاخ های تاج آباد و عباس آباد از زمان صفویه.
آثار تاریخی روستای ابیانه از زمان ساسانی تا دوره قاجار
آثار تاریخی روستای فریزهند، بیدهند، چیمه، هنجن، کمجان، برز، طره.
آثار تاریخی شهرهای بادرود و خالد‌آباد و قلعه کرشاهی یا دژ جنگی نایب حسین کاشی از یاغیان اواخر دوره قاجار، وجود 32 زیارتگاه در سراسر شهرستان نطنز که معروف‌ترین آن‌ها امامزاده آقا علی عباس و محمد (ع) فرزندان امام کاظم (ع) در شهر بادرود. این بنا خود موزه‌ای است از هنر آینه کاری توام با گچ‌بری و هنر کاشی‌کاری. امام‌زاده سلطان حسین (ع) فرزند امام دهم (ع) و عموی حضرت امام زمان (عج) در روستای ابیازن که تزئینات داخلی حرم از زمان صفویه است.
کاخ رحمت‌آباد و برج کبوتر (کبوترخانه) از دوره پهلوی.

 ماجرای پیدا شدن شهرهای باستانی در نطنز
محوطه باستانی اریسمان با پیشینه 7500 ساله که در آن چندین کارگاه ذوب مس و طلا و نقره و آثار سفالی چندی کشف شد. صاحب‌نظران و کارشناسان برآنند که شهرنشینی درغرب آسیا از این مکان آغاز شده است.
این محوطه نخست در سال 1373 توسط آقای داود حسنعلیان، زمین‌شناس و از مردم روستای اریسمان کشف شد و مراتب را به سازمان میراث فرهنگی اطلاع داد ولی اقدامی انجام نگرفت.
در سفری که در اواخر شهریورماه سال 1374 برای دیدن و بررسی دوباره و عکس‌برداری قلعه کرشاهی در منطقه بادرود رفته بودم آقای عباس جهان پور که راهنمای ما در این سفر بود گفت داود حسنعلیان در تپه‌های سیاه بوم واقع در جنوب غربی اریسمان آثاری قدیمی کشف کرده است. در برگشت از قلعه کرشاهی به اریسمان رفته با حسنعلیان ملاقات، سپس به اتفاق برای دیدن تپه‌های سیاه بوم رفتیم. روی تپه‌های سفال شکسته‌های زیادی دیده می‌شد که مقداری از آن‌ها را جمع‌آوری نمودم. از وسط یکی از تپه‌ها جوی آبی سیمانی عبور داده بودند. با اندک کاوشی در بدنه تپه واقع در کنار جوی یاد شده مقداری سرباره ذوب مس پیدا شده که آن‌ها را نیز جمع‌آوری و در تاریخ 28/6/74 در ملاقات با آقای مهندس گلشن معاونت پژوهشی سازمان میراث فرهنگی آن‌ها را به ایشان تحویل و از ایشان درخواست نمودم که در این تپه‌ها حفاری علمی انجام گیرد. این موضوع به تشکیل کمیته‌ای به نام کمیته مطالعات معدن‌کاری و فلزکاری کهن انجامید.
اعضای کمیته عبارت بودند از نمایندگانی از موسسه باستان‌شناسی آلمان،از دانشگاه بِرک آکادمی فرایبرگ آلمان،از سازمان زمین‌شناسی کشور، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، پژوهشکده باستان‌شناسی سازمان میراث فرهنگی کشور، از موزه معدنی بوخوم آلمان، سازمان میراث فرهنگی کشور و از دانشگاه ماینز آلمان.
کار حفاری توسط گروه‌های یاد شده در اریسمان آغاز شد و به اطلاعات ارزشمندی دست یافتند که مراتب در روزنامه‌ها به صورت گسترده‌ای درج شد. ولی متاسفانه پس از یک سال تمام اقدام‌ها متوقف و محوطه اریسمان به فراموشی سپرده شد و به حفاری‌های غیر مجاز انجامید.
یکی سایت که اریسمان بشد نام آن
شگفتـی فـراوان بـود انـدر آن
اگر چه که هست آن مکـانی بـزرگ
بشد بررسی‌ها در آن نی سترگ
چو سالی گذشـت بـررسی‌هـا رهـا
شد و گشت خاموش گویی صدا
ضمنا قرار بود پایگاهی تحت عنوان «مرکز پژوهشی و تحقیقاتی و بانک اطلاعاتی» برای فعالیت‌های معدن‌کاری و فلزکاری کهن در منطقه و در سطح کشور، در نطنز تاسیس گردد و بدین منظور ساختمانی به نام خانه میرترابی‌ها از آثار تاریخی اواخر دوره صفویه و دوره قاجار در شهر نطنز خریداری شد. ولی با جابجایی مسوولان سازمان میراث فرهنگی این موضوع نیز به دست فراموشی سپرده شد. در حال حاضر اداره میراث فرهنگی نطنز به این ساختمان منتقل شده است.
این بود کوتاه سخنی درباره نطنز.
درباره نطنز سخن بس مطّول است
کوشـم بـه اختصـار کـه آنـم محـول است
این نکته را زاهل ادب می کنم بیان
خوش آن سخن که مختصر و هم مدلّل است

هتلـي در دل قنـات

زندگي در زیر زمین را تجربه كنيد

قنات يكي از ابتكارات مقنیان ایرانی در هزاران سال پيش بوده است به طوري كه قدمت بسیاری از قنات‌های ایران، از 5 یا 6 هزار سال متجاوز بوده و عمری برابر با تاریخ کهن ایران دارد. با وجود گذشت چندين هزار سال از اختراع قنات، هنوز هم این روش استفاده از آب، در برخي از روستا‌ها و مناطق مسکونی و کشاورزی و دامداری کشور معمول و متداول است و حتی یکی از ارکان اصلی کشت و زرع در نواحی خشک كشورمان را تشکیل می‌دهد.
با این اختراع که در نوع خود در جهان بی‌نظیر است، می‌توان مقدار قابل توجهی از آب‌های زیرزمینی را جمع‌آوری کرد و به سطح زمین رساند. در اين روش آب همانند چشمه‌های طبیعی، در تمام طول سال، بدون هیچ کمکی از درون زمین به سطح آن جاری مي‌گردد.
اين روش استخراج آب از اعماق زمين بعد‌ها از ایران به بسیاری از کشورهای جهان انتقال یافته و مورد استفاده مردم در دیگر نقاط دنیا مانند شمال آفریقا، چین و حتی بخش‌هایی از آمریكای جنوبی مثل شیلی نيز قرار گرفته است.

  ساختمان قنات
قنات كه از سطح زمين به صورت چاه‌هاي متوالي ديده مي‌شود، از یک دهانه یا هرنج که روباز است و یک مجرای تونل مانند زیرزمینی و چندین چاه عمودی که مجرا یا کوره زیرزمینی را در فواصل مشخص با سطح زمین مرتبط می‌سازد، تشکیل شده است. چاه‌ها که به آن‌ها در موقع حفر، میله گفته می‌شود، علاوه بر مجاری انتقال مواد حفاری شده به خارج، عمل تهویه کانال زیرزمینی را نیز انجام می‌دهد و راه ارتباطی برای لایروبی، تعمیر و بازدید از داخل قنات نیز به شمار می‌روند.
آغاز قنات،‌‌ همان دهانه قنات است که مظهر قنات نامیده می‌شود. مظهر قنات جایی است که آب از دل قنات بیرون می‌آید و ظاهر می‌شود و می‌تواند برای آبیاری و دیگر مصارف مورد استفاده قرار بگیرد.
 قسمت انتهایی قنات، پیشکار قنات نامیده می‌شود که در آخرین قسمت آن، مادر چاه قنات قرار گرفته است. قسمت‌هایی از قنات که با حفر آن‌ها هنوز آب بیرون نمی‌آید «خشکه کار» و قسمتی که آبدار است (قسمت انتهایی) قسمت «آبده قنات» نامیده می‌شود.

  حفر قنات
حفر قنات معمولا از مظهرآن که‌‌ همان سطح زمین است و خشک می‌باشد، شروع و به مناطق آبده مادر چاه، ختم می‌شود. بنابراین، اول دهانه قنات یا هرنج که خشک است و بعد اولین چاه‌ها یا میله‌ها که این‌ها نيز خشک است و آب ندارد و به اصطلاح قسمت خشک کار قنات نامیده می‌شود، حفر می‌شود. سپس حفر قنات به طرف قسمت بالا دست که‌‌ همان قسمت‌های آبده و بیشتر آبده زمین باشد، ادامه پیدا می‌کند.
 
  تجربه زندگي در دل قنات
به گفته دكتر محمدجواد صفی‌نژاد، پدر علم قنات ايران و یكی از شاخص‌ترین چهره‌هایی كه خود از نزدیك بسیاری از قنات‌هاي ايران را ديده است، در قنات‌ها، مكان‌هایی به نام پاياب، برای دسترسی آسان به گذرگاه زیرزمینی آب قنات ساخته می‌شد. پایاب با پله از سطح زمین به پایین می‌رسد. فضای اصلی پایاب، از یك اتاق به شكل‌های چهارگوش و هشت گوش ساخته مي‌شد. در كف پایاب، یك حوضي قرار داشت كه آب قنات در آن چرخيده و از آن بیرون می‌رود.
در آن زمان پایاب‌ها نقش تفریحگاه را نيز داشته‌اند و به خاطر هوای خنك‌شان، هم به طور خصوصی و هم عمومی از آن‌ها استفاده می‌شده است.
در طول تاریخ ایران در داخل تونل افقی قنات که آب از آن خارج می‌شده است، فقط مقنی برای کندن و لایروبی می‌رفته است.  به علت رطوبت بالای اين بخش از قنات، اسکان در آن میسر نبوده است اما امروز شما مي‌توانيد به راحتي ماندن در اتاقی در دل قنات را تجربه كنيد.
قنات بياضه واقع در شهر يزد، قناتي با آب شيرين است كه هم اكنون احيا گرديده است. قنات اصلی بیاضه یکی از طولانی‌ترین و عمیق‌ترین قنات بخش خور و بیابانک است. آب این روستا، شیرین و گوارا و از دو رشته قنات تامین می‌شود. رشته قنات مذکور به نام قناتین شور و شیرین نامیده می‌شود و در سه کیلومتری بیاضه به هم پیوسته، و به سمت آبادی سرازیر ‌مي‌شود. این دو رشته مجموعا 120 حلقه چاه دارند . عمق مادر چاه 97 متر است. طول یکی 5 کیلومتر و دیگری 4 کیلومتر و فاصله بین دو حلقه چاه 90متر است.
اهالي منطقه در ابتكاري جالب اقدام به احداث هتلي كرده‌اند كه اين قنات در دل آن جاي دارد. آب قنات از ميان حياط و صحن مي‌گذرد كه زيبايي خاصي به آن بخشيده است. همچنين اتاق‌هاي اين هتل در مسير زيرزميني قنات با امكانات رفاهي جهت استفاده گردشگران ساخته شده است.
هتل دارای یک رستوران به گنجایش 100 نفر می باشد. همچنین دارای12 اتاق مي‌باشد که به صورت مناسب تجهیز شده است. هر اتاق امکان اسکان حداقل 2 نفر را دارد. حیاط هتل دارای یک ایوان بزرگ می‌باشد که به منظور استفاده ميهمانان با میز و صندلی و تخت روحوضی تجهیز شده است. همچنین پشت بام این هتل به صورتی زیبا آجر فرش شده است و امکان مشاهده آسمان زیبای کویر را فراهم می‌آورد.
از آن جا که این اولین هتل در قنات در جهان می‌باشد، انطباق تجربه زیبای این طرح با فرهنگ هزاران ساله قنات ایران جلوه‌ای دیگر از فرهنگ ما را به جهانیان نشان خواهد داد. و این میراث ماندگار ما را ماندگارتر خواد کرد.

  منابع :
1- ویکی‌پدیا
2- کتاب قنات‌ها (فنی برای دستیابی به آب)، هانری گوبلو، ترجمه: دکتر محمد حسین پاپلی یزدی و ابوالحسن سروقد مقدم، بهمن 89.
3- معماری ایرانی، دکتر محمد کریم پیر نیا، انتشارات سوش دانش، 1387.
4- دیوان پروین اعتصامی، تصحیح محمد حماصیان، انتشارات خدمات فرهنگی کرمان،1381.
5- مثنوی معنوی،رینولد نیکلسون، نشر افکار،1380.
   نویسنده و عکاس: عباس جندقی
abbasjandaghi@gmail.com

گردشگري زمستـاني

زمستان‌گردي باعث ايجاد  بازار کار فصلى و افزايش خانه‌هاى اجاره‌اى مي‌گردد

  رقیه  خدابنده

همان طور كه بهار و تابستان گردشگران زيادي را به سوي خود فرا مي‌خواند، پاييز و زمستان نيز علاقمندان خاص خود را دارد. فصل زمستان بر خلاف ظاهر سرد و خاموش خود براي دوستدارانش فصل گرما و حركت است. سوز سرما و سفيدي برف براي بسياري از گردشگران طبيعت، جذابيتي خاص دارد به طوري كه اين افراد، فصل زمستان را براي سفر به فصول ديگر سال ترجيح مي‌دهند.
در گذشته، گردشگري زمستاني خاص طبقات مرفه اجتماعي بود. وزرش‌های زمستانی كه يكي از دلايل اصلي سفر گردشگران زمستاني به محل‌هاي برگزاري اين ورزش‌ها محسوب مي‌گردد، توسط طبقات مرفه بریتانیا ابداع گرديد. در سال 1864 روستاهای زرمات، والایس و سنت موریتس سوئیس به عنوان محلي براي برگزاري ورزش‌هاي زمستاني مطرح و معرفی شد. نخستین تور ورزشی زمستانی برای تعطیلات زمستانی نيز در سال 1903 عازم آولبودن شد که اين شهر هم در سوئیس قرار دارد


  پاسخي براي نیاز به تفریح در سردترین فصل سال
تا قبل از اين كه اولين گردشگران زمستاني وارد دهكده رزمارت شوند، روستاييان بهترين  كار را در فصل زمستان، ماندن در خانه و ساختن ساعت‌هاي ديواركوب مي‌دانستند. بعدها  با برگزاري مسابقات ورزشي زمستاني در اين كشور و روانه شدن گردشگران زمستاني به مناطق كوهستاني آن، مهيا كردن تسهيلات و امكانات رفاهي جهت جوابگويي به تقاضاي به وجود آمده، بازار کار فصلى را براي آنان ايجاد كرد.
به مرور زمان، ورزش‌های زمستانی و به دنبال آن گردشگري زمستاني كه پاسخي به نیازها و خواسته‌هاي قشر مرفه به تفریح در سردترین فصل سال بود، مورد توجه ديگر اقشار جامعه نيز قرار گرفت.
مناطق ايده‌آل براي گردشگري زمستاني، مناطقي است که موقعيت‌هاي مناسب کوهستاني و دامنه‌هاي برف‌گير دارد اما آن چه که به اين نوع گردشگري رونق مي‌بخشد، شرايط و عوامل مناسبي است که به طور نسبي با يکديگر رابطه دارد. از جمله اين عوامل مي‌توان به مواردي چون درجه حرارت مناسب در زمستان، ميزان آفتابي بودن روزها، سرعت باد، پوشش برف، ناهمواري‌ها و پوشش گياهي اشاره داشت.
تعداد روزها با حد متوسط درجه حرارت 5 تا 15 درجه، ميزان ساعات آفتابي در روزهاي زمستان، مدت پوشش برف و ارتفاع آن، زيبايي پوشش گياهي و چشم‌اندازهاي طبيعي فصل زمستان شرايطي است که سبب رضايت خاطر گردشگران مي‌شود.
در گردشگري زمستاني، ارتفاع برف و مدت زماني كه بر روي زمين باقي مي‌ماند، نقش مهمي دارد. ارتفاع مطلوب برف ۴۰ تا ۶۰ سانتى‌متر در يک دوره طولانى است. حوزه‌هايى که در آن‌ها دوره پوشش برف کمتر از ۳۰ روز است و ارتفاع برف نيز کمتر از ۱۰ سانتى‌متر مى‌باشد، امکانات چندان مناسبى جهت همه‌ گونه تفريحات زمستانى فراهم نمى‌کنند.
 از نقطه‌نظر پوشش گياهى نيز، جنگل‌هاى سرو و کاج مهم‌ترين شرايط را ارايه مى‌دهند. اين جنگل‌ها به‌خوبى قادر هستند که در برابر بادهاى زمستانى موانعى ايجاد کنند و شرايط مناسبى در تفريحات زمستانى فراهم نمايند. علاوه بر اين زيبايى جنگل‌هاى سرو و کاج با پوشش برفى خود، زيبايى خاصى براى گردشگران دارد.
در کنار تمام اين عوامل و شرايط مناسب مي‌توان از وجود امکانات و تاسيسات رفاهي و اقامتي در اين مناطق نيز نام برد.
كشورهاي منطقه آلپ با موقعيت كوهستاني خود شرايط ايده‌آل اين نوع گردشگري را دارا هستند و در بين آن‌ها كشور اتريش و سوئيس به علت در اختيار داشتن بخش‌هاي متناوبي از كوهستان‌هاي آلپ و وجود امكانات خدماتي، رفاهي و گردشگري امروزه از مهمترين مراكز گردشگري زمستاني هستند.

  بي رونقي گردشگري زمستاني در ايران
در حالي كه گردشگري زمستاني امروزه به عنوان يکي از اشکال فصلي گردشگري و جهانگردي، يكي از موضوعات مورد علاقه بسياري از گردشگران در سراسر دنياست، در ايران مورد غفلت قرار گرفته و با اقبال چنداني از جانب گردشگران مواجه نيست.
به طور معمول گردش و سفر در ايران، در نيمه نخست سال رونق داشته و در فصول سرد، گردشگري در كشورمان دچار ركورد شده و تقريبا به حالت نيمه تعطيل در مي‌آيد.
به گفته كارشناسان شروع فعاليت مدارس و مراكز آموزشي و بي‌ميلي خانواده‌ها به سفر در فصول سرد، در كنار نبود مديريت صحيح و كارشناسي درست براي سفر در فصل پاييز و زمستان، از دلايل اصلي كاهش آمار سفرهاي تفريحي در اين فصول و به دنبال آن بي‌رونقي گردشگري زمستاني در كشورمان به شمار مي‌رود.   
از اين رو در ايران سفرها در فصل زمستان، سفرهاي اجباري، تجاري، حرفه‌اي و يا سفرهايي با ضرورت‌هاي اجتماعي است. از طرف ديگر بيشتر افراد، سفرهاي زمستاني را سفر به نقاط دور دست که زمستان آن رنگ سرما ندارد، مي‌دانند.
اين بي‌مهري به گردشگري زمستاني در شرايطي در كشورمان اتفاق مي‌افتد كه استان‌‌هاي شمالي، غربي و استان‌هاي شمال شرق ايران از ظرفيت بالايي براي جذب گردشگر در فصول سرد سال و توسعه گردشگري زمستاني برخوردار هستند. ضمن اين كه فصل سرما در اين مناطق طولاني بوده و بارش برف در مناطق سردسير اين فرصت را مي‌دهد تا با افزايش و تقويت زيرساخت‌ها و امكانات موجود، زمينه جذب افراد علاقمند به گردشگري زمستاني به كشورمان فراهم شود.
 در كنار اين قابليت‌ها، آب‌هاي گرم و معدني، چشمه‌ها، آبشارها، چشم‌اندازهاي طبيعي، نهرها و تالاب‌ها و منابع طبيعي از ديگر جاذبه‌هاي گردشگري كشورمان در فصل سرما است كه خود به عنوان جاذبه‌اي خاص در حوزه جذب گردشگران طبيعي ارزشمند هستند و علاقمندان زيادي را به خود جذب نموده و در رونق گردشگري زمستاني در كشورمان اثرگذار خواهد بود.

  نداشتن استاندارد بين‌المللي
در عين حال فعالان صنعت گردشگري كشورمان معتقدند كه تنها با صحبت از اين كه ظرفيت و پتانسيل مناسب براي گردشگري زمستاني در ايران وجود دارد، نمي‌توان   كاري از پيش برد. به طور مثال بسياري از استان‌هاي شمالي و غربي كشور از  زمين‌هاي اسكي پربرفي برخوردار هستند اما فقط داشتن زمين پربرف اسكي كافي نيست چرا كه اين زمين‌ها داراي استاندارد بين‌المللي نيستند.
در حال حاضر در ايران فقط 16 پيست اسكي وجود دارد كه از ميان آن‌ها 3 مجموعه داراي امكانات اقامتي، 5 مجموعه فقط داراي رستوران و بقيه از حداقل امكانات محروم هستند. از اين بين پيست‌هاي آبعلي، شمشك و ديزين در استان تهران قابليت پذيرايي از گردشگران خارجي را دارد.

  نبود سيستم‌هاي اطلاع‌رساني مناسب
عدم شناخت و نبود سيستم‌هاي اطلاع‌رساني مناسب و جامع جهت معرفي ظرفيت‌هاي گردشگري زمستانه كشورمان، از نكات قابل تامل ديگري است كه لازم است فعالان اين حوزه توجه ويژه‌اي نسبت به آن داشته باشند.
در كشورهاي موفق در عرصه گردشگري زمستاني، آژانس‌ها و تورگردانان فعال در گردشگري زمستاني، هر ساله اقدام به برگزاري جشنواره‌هاي زمستاني داخلي و خارجي زيادي مي‌كنند كه همين جشنواره‌ها تبليغ بزرگي براي معرفي اين كشورها به عنوان قطب‌هاي گردشگري زمستاني است. اين در حالي است كه در كشور ما آژانس‌ها و تورگرداناني كه به طور تخصصي در جذب گردشگران زمستاني فعاليت مي‌كنند، وجود ندارند.    

   زمستـان‌گـردي در ايـران, ارزان‌تـر از همه‌جا
گردشگري زمستاني در همه جاي دنيا به عنوان يك گردشگري گران شناخته شده است اما اين گردشگري زمستاني، در ايران نسبت به نقاط مختلف دنيا بسيار ارزان‌تر است و مي‌توان از اين موقعيت ويژه براي جذب گردشگران كشورهاي مختلف به ايران استفاده كرد. ظرفيت‌هاي زمستاني ايران مثل ساير قابليت‌هاي آن براي جذب گردشگران در خور توجه است. ايجاد زيرساخت‌هاي مناسب در مناطق سردسير كشور، انجام تبليغات لازم و برگزاري جشنواره‌هاي گردشگري زمستاني به منظور معرفي جاذبه‌هاي گردشگري زمستاني به موازات توسعه ورزش‌هاي خاص اين فصل به رونق گردشگري در فصل سرما كمك مي‌كند.
بدون شك، رواج گردشگري زمستاني در كشورمان، در رونق اقتصادي  استان‌هاي مستعد اين نوع گردشگري، به ‌وجود آمدن بازار کار فصلى و افزايش خانه‌هاى کوچک اجاره‌اى در اين مناطق تاثير فراوان داشته است.

 شب يلدا،  جاذبه‌ای گردشگری برای فصل سرما

آداب و رسوم اقوام مختلف ایرانی اگر چه یک جاذبه فرهنگی به شمار می‌رود، اما آیین‌ها و رسومی که به مناسبت فصل سرما در استان‌های مختلف و بین اقوام ایرانی برگزار می‌شود، برای بسیاری جذاب است چرا که مردم استان‌های مختلف با توجه به فرهنگ خاص خود در فصول سرد سال، مراسم‌ آیینی متنوعی را برگزار می‌کنند که ممکن است برخی از این آیین‌ها مانند شب یلدا که در سراسر کشور مرسوم است در مناطق مختلف با آداب گوناگون و متنوعی برگزار شود؛ چنین مراسمی خود جاذبه‌ای گردشگری برای فصل سرما محسوب می‌شود.